Beş Şehir

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın ülkemizin beş şehrini anlattığı eseri “Beş Şehir”, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından tavsiye edilen 100 Temel Eser arasında yer alıyor. 208 sayfadan oluşan kitapta anlatılan şehirler Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve İstanbul. Tarihimizde önemli bir yer teşkil eden bu beş şehrin tarihsel önemleri, kentsel dokuları ve kültürel yapıları çok güzel işleniyor. Eser, içerisinde duygular, sanat, kültür ve estetik gibi öğeler içermesinden dolayı bir gezi rehberinden çok farklı özellikler taşıyor.

Yazar kitabının önsözüne şöyle başlıyor:

“Beş Şehir’in asıl konusu hayatımızda kaybolan şeylerin ardından duyulan üzüntü ile yeniye karşı beslenen iştiyaktır. İlk bakışta birbiriyle çatışır görünen bu iki duyguyu sevgi kelimesinde birleştirebiliriz. Bu sevginin kendisine çerçeve olarak seçtiği şehirler, benim hayatımın tesadüfleridir. Bu itibarla, onların arkasında kendi insanımızı ve hayatımızı, vatanın manevi çehresi olan kültürümüzü görmek daha doğru olur.”

Arka Kapak:

Ahmet Hamdi Tanpınar Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve İstanbul’u yazdı. Bu şehirler onun “hayatının tesadüfleri” olmakla birlikte, büyük ve görkemli bir kültürün yıllarla birikmiş unsularının demlendiği şehirlerdi. Yazdığı satırlarda coğrafyasından yetiştirdiği şahsiyetlere, tarihinden sosyal hayatına kadar bu şehirlerin tüm hayatını kuşatmıştı.

İlk basımı 1946 yılında Ülkü Yayınları tarafından yapılan bu kitabı oluşturan makaleleri Tanpınar, önce Ülkü dergisinde yayımlamıştı. İlk basımından 14 yıl sonra, İş Bankası için bir daha gözden geçirdi ve kitapta küçüklü büyüklü pek çok değişiklik yaptı. Elinizdeki bu kitap Tanpınar’ın sağlığında yayımladığı son metnin dışında, her iki baskıyı karşılaştırıyor ve bu büyük kalemin yaptığı her değişiklik bir dipnot olarak yerini alıyor.

Kitap Ahmet Hamdi Tanpınar’ın bilinçli bir şekilde yaptığı sıralamaya da sadık kalıyor, yani önce İstanbul’u değil, Ankara’yı okuyacaksınız.